| Wat is het verschil tussen hemangiomen en vasculaire malformaties? | - Hemangioom is papulonodeus, is vaatvermeerdering, 80% bij geboorte aanwezig, groei 1e levensjaar en involueert spontaan
- Vasculaire malformaties zijn maculeus, vaatverwijding, bij de geboorte aanwezig, groeit met het lichaam mee, is persisterend |
| Beschrijf het verschil tussen tubereuze, caverneuze en tuberocaverneuze hemangiomen: | - tubereus: oppervlakkig, 65%, vuurrood, scherpbegrensde, ronde of ovale plaques of koepelvormige tumoren die zacht aanvoelen, ook wel strawberry angioma
- caverneus: diep 10%, zachte, ronde blauwig doorschijnende zwellingen, die warm aanvoelen, kan tele's bevatten of andere vaatstructuren
- tuberocaverneus: gemengd, 25%, beide factoren aanwezig |
| Wat is een granuloma teleangiëctaticum? | - goedaardig lijkt op granulatieweefsel
- na trauma zoals vinger stoten
- groeit vrij snel en bloed gemakkelijk
- ingesnoerde basis met kenmerkende collerette kraag
- verdwijnt niet spontaan heeft behandeling nodig
- vaak vingers, tandvlees bij zwangere vrouwen, lippen, gezicht, tong
- aanstippen helpt niet vaak, maar goede excisie wel
- DD: amelanotisch melanoom > zoeken naar pigment aan de basis |
| Wat is een kaposi sarcoom? | - een maligne proliferatie van endotheelcellen
- meer bij mannen
- klassieke vorm
- endemische vorm > vaak Zuid-Europa
- latrogene vorm > cytostatica of immunosuppressiva
- vorm in relatie met HIV > meest bekende
- herpesvirus type 8 (in samenhang met genetische, immunologische en omgevingsfactoren) |
| wat voor vasculaire malformaties zijn er? | - capillaire malformaties (wijnvlek)
- lymfatische malformaties (angiokeratoma, lymfangioom)
- veneuze malformaties
- arteriële malfortmaties
- gemengde malformaties
- altijd bij de geboorte aanwezig
- genetische afwijking oorzaak |
| Wat is een neavus flammeus? | - wijnvlek
- meestal scherpe begrensing
- licht/donker van kleur
- dubbelzijdig voorkomen in een enkel geval
- nooit spontaan in regressie en groeit mee met het lochaam
- moet behandelt worden
- soms afwijkingen met het zenuwstelsel (syndroom van Sturge-Weber)
- laserbehandeling, pulsed-dye laser, camouflage |
| Wat is een naevus teleangiëctaticus? | - ooievaarsbeet
- wat lichter van kleur/lichtroze
- mediaanlijn, nek, soms voorhoofd, soms oogleden
- meestal verdwijning binnen een jaar, in nek kan blijvend zijn |
| Wat is een naevus araneus? | - spider naevus
- 10-15% van de gezonde bevolking
- vaak kinderen en 2/3 van de zwangere vrouwen
- vaker vrouwen dan mannen
- centrale arteriole van daaruit teleangiëctasieën
- elektrocoagulatie, lasercoagulatie |
| Wat zijn oorzaken van teleangiëctasieën? | - primair (idiopatisch)
- fysiologisch (zwangerschap)
- beschadiging (zon, röntgen , trauma)
- onderdeel van huidziekte (rosacea)
- gevolg systemische ziekte (inflammatoire bindweefselziekte)
- congenitale malformaties en genodermatosen (ataxia teleangiëctatica) |
| Wat is angioma senile? | - benigen gestuwde uitzettingen van capillairen en postcapillairen venulen
- vooral op romp en bovenarmen en benen
- neemt toe met leeftijd |
| Wat is purpura senilis? | - 'spontane'. bloeduitstorting in de atrofische huid van ouderen
- handruggen, dorsale zijde onderarmen
- komt veel voor; onschuldig
- vaak samen met lijn- en stervormige littekens (stellate pseudoscars)
- kan ook door corticosteroïden komen
- verdwijnt in enkele weken |
| Wat is erytheem? | - tijdelijke wegdrukbare vaatverwijding
- diascopie om te testen
- altijd vluchtig
- erytheem naast andere, kenmerkende efflorescenties: geen erytheem (als apart beeld)
- heel verschillende oorzaken: heterogeen |
| Hoe kan erytheem ontstaan? | - vaso-actieve stoffen, neurotransmitters
- medicamenten
- infecties
- lokaal ontstekingsprocessen
- interne aandoeningen zoals acute reuma |
| Welke soorten erythemen zijn er? | - gelokaliseerde erythemen
- diffuse/gegeneraliseerde erytheem
- annulaire/gegyreerde erytheem |
| Waardoor kan erythema faciale ontstaan? | - gelokaliseerde erytheem
- door neurotransmitters
- door vasodilatatie in voeding of geneesmiddelen
- door carcinoïde tumoren zoals in de dunne darm tumoren
- door feochromocytoom |
| Waarom kijkt een internist bij het algemeen lichamelijk onderzoek naar de kleur van de handpalmen? | opvallend rood > bij een aantal interne aandoeningen |
| Wat is het verschil tussen vluchtige erytheem en niet-vluchtige erytheem? | vluchtige erytheem gaat echt weg |
| Noem 3 voorbeelden van vluchtige erytheem | - neurotransmitters
- vasodilatatie
- roodheid door menopauze |
| Noem 3 voorbeelden van niet-vluchtig erytheem | - fascia ruberosa > bij mensen die veel buiten werken
- na corticosteroïden zalven
- bij bepaalde interne aandoeningen zoals diabetes |
| Wat zijn erythemen door fysische oorzaken? | - erythema perstans
- erysipelas |
| Wat is erytrodermie? | - diffuse roodheid van de gehele huid
- massale vasodilatatie |
| Wat zijn erythemen door infectieziekten? | - exanthemateuze infectieziekten: erythema infectiosum: vijfde ziekte
- mazelen
- rode hond
- kunnen soms pustels, crustae of vesikulae bevatten |
| Waardoor wordt erythema chronicum migrans door veroorzaakt? | - erytheem na tekenbeet
- eerste verschijnselen ziekte van Lyme
- rekt zich langzaam uit naar de periferie
- kan licht zijn in het centrum
- op tijd zijn met behandelen |
| Wat is exantheem? | - gegeneraliseerd erytheem bij infectieziekte
- hierbij kunnen andere efflorescenties ontstaan |
| Wat is urticaria? | - netelroos
- galbulten
- urtica urens
- heel veel jeuk
- een vluchtige vlakke meestal verhevenheid van de huid
- verdwijnt weer snel binnen 24-48 uur maar er kan nieuwe urticaria ontstaan waardoor je er niet vanaf bent
- verhevenheid is bleek en rand is verheven en roder en ze kunnen conflueren met elkaar |
| Wat is het verschil tussen urticaria en angio-oedeem? | - urticatia oppervlakkig: in de dermis oedeem door lokaal verhoogde vaatdoorlaatbaarheid en vasodilatatie
- angio-oedeem diepe dermis en subcutane weefsels, vooral gelaat en slijmvliezen, gaat gepaard met neusverstoppingen en buikkrampen, diarree en misselijkheid |
| Komt urticaria vaak voor? | - acute urticaria <6 weken 80-90%
- chronische urticaria >6 weken 10-20%
- 1:2 man:vrouw |
| Wat is de etiologie/pathogenese van urticaria? | - essentieel: vrijkomen van mediatoren (o.a. histamine) uit mestcellen: mestceldegranulatie
- ook: ECF, NCF, leukotriënen, prostaglandinen |
| Wat is het effect van mediatoren op endotheelcellen? | - vasodilatatie - erytheem
- verhoogde doorlaatbaarheid - oedeem > centrale bleekheid
- soms chemotaxis van leukocyten - reflex erytheem > rode hof
= triple response van Lewis |
| Wat zijn de belangrijkste oorzaken van urticaria? | - fysische factoren: dermografie, warmte, koude, druk, zonlicht
- geneesmiddelen: morfine, dextran
- voedingsmiddelen: met name conserveringsmiddelen en kleurstoffen
- systeemziekten: type 3 reactie
- infectieziekten: type 1 of type 3 reactie op microbiële antigenen
- contactallergenen en andere agentia: type 1 of 3 reactie
- inhalatie-allergenen
- hereditair angio-oedeem: erfelijk |
| Wat is melasma? | - toegenomen melaninesynthese > epidermaal pigment
- soms ook pigmentincontinentie > dermaal pigment
- komt veel voor
- symmetrisch, onregelmatige randen
- gezicht soms coeur, strekzijde onderarmen
- licht- of donkerbruin (epidermaal), grijsbruin (dermaal) |
| Hoe ontstaat melasma? | - zonlicht
- genetische factoren
- hormonale factoren
- DD: PIH post-inflammatoire hyperpigmentatie |
| Hoe behandel je melasma? | - goede adviezen
- blekende cremes
- azeleïnezuur
- peeling met hoge concentratie glycolzuur > kans op post-inflammatoire hyperpigmentatie
- dermabrasie
- laserbehandeling
- dermaal pigment is moeilijk te behandelen
- camouflage |
