SEARCH
You are in browse mode. You must login to use MEMORY

   Log in to start

Ασφάλεια Εργαστηρίου


🇬🇷
In Greek
Created:


Public
Created by:
Lou248


0 / 5  (0 ratings)



» To start learning, click login

1 / 25

[Front]


Ορισμός εργασίας
[Back]


Ως εργασία ορίζεται η ατομική και συλλογική ανθρώπινη παραγωγική δραστηριότητα

Practice Known Questions

Stay up to date with your due questions

Complete 5 questions to enable practice

Exams

Exam: Test your skills

Test your skills in exam mode

Learn New Questions

Dynamic Modes

SmartIntelligent mix of all modes
CustomUse settings to weight dynamic modes

Manual Mode [BETA]

The course owner has not enabled manual mode
Specific modes

Learn with flashcards
Listening & SpellingSpelling: Type what you hear
multiple choiceMultiple choice mode
SpeakingAnswer with voice
Speaking & ListeningPractice pronunciation
TypingTyping only mode

Ασφάλεια Εργαστηρίου - Leaderboard

1 user has completed this course

No users have played this course yet, be the first


Ασφάλεια Εργαστηρίου - Details

Levels:

Questions:

157 questions
🇬🇷🇬🇷
Ορισμός εργασίας
Ως εργασία ορίζεται η ατομική και συλλογική ανθρώπινη παραγωγική δραστηριότητα
Ορισμός Υγείας
Ως υγεία ορίζεται η πλήρης φυσική και κοινωνική ευεξία του ατόμου, ΟΧΙ ΜΟΝΟ Η ΑΠΟΥΣΙΑ ΝΟΣΟΥ/ΑΝΑΠΗΡΊΑΣ
Ορισμός Ασφάλειας της εργασίας
Είναι η προαγωγή της υγείας στο χώρο της εργασίας και είναι αποτέλεσμα της συντονισμένης προσπάθειας των εργοδοτών, των εργαζομένων και της κοινωνίας, με στόχο την βελτίωση της υγείας και της ευεξίας των ανθρώπων στο εργασιακό τους περιβάλλον
Ορισμός Επαγγελματικού Κινδύνου
Είναι η έκθεση των εργαζομένων σε βλαπτικούς παράγοντες (βιολογικούς, χημικούς και φυσικούς) των οποίων η βλαπτική επίδραση εκδηλώνεται ως επαγγελματική ασθένεια
Ορισμός Εργατικού Ατυχήματος
Κάθε ατύχημα που συμβαίνει στον τόπο εργασίας κατά τον χρόνο εργασίας και προυποθέτει ένα εξωτερικό αίτιο που έχει ως αποτέλεσμα μια φυσική βλάβη
Ορισμός Πρόληψης
Το σύνολο των μέτρων που προβλέπονται ή λαμβάνονται με στόχο την αποφυγή ή την μείωση των επαγγελματικών κινδύνων
Ορισμός Ιατρικής της Εργασίας
Ειδικότητα της ιατρικής επιστήμης με αντικείμενο την προστασία και την προαγωγή της υγείας στο χώρο της εργασίας
Ορισμός Εργαζομένου
Κάθε πρόσωπο που απασχολείται από έναν εργοδότη με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των ασκούμενων και των μαθυτευόμενων
Ορισμός Εργοδότη
Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο έχει την ευθύνη της επιχείρησης και συνδέεται με σχέση εργασίας με τον εργαζόμενο
Ποια τα υπεύθυνα όργανα για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας?
1) Επιτροπή Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (Ε.Υ.Α.Ε) 2) Τεχνικός Ασφαλείας 3) Ιατρός Εργασίας 4) Αρμόδια όργανα του Υπουργείου Απασχόλησης
Πάνω σε ποια αρχή στηρίζεται η σύγχρονη εργασία?
Στην Αρχή της ευθύνης του εργοδότη σύμφωνα με την οποία υπεύθυνος για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων είναι ο εργοδότης ακόμα και όταν οι εργαζόμενοι δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους ή όταν ο Τεχνικός Ασφαλείας και ο Ιατρός Εργασίας έχουν τα καθήκοντα προστασίας και πρόληψης
Ποιοι οι υπεύθυνοι για την επίβλεψη της ασφάλειας και της υγείας?
1) Ιατρός Εργασίας 2) Υπεύθυνος Ασφαλείας 3) Επιτροπή Ασφαλείας
Ποια τα αίτια πρόκλησης ατυχημάτων στα εργαστήρια?
1) Εξοπλισμός/Υλικά 2) Εργαζόμενος 3) Περιβάλλον
Σε ποιες κατηγορίες ταξινομούνται οι κίνδυνοι?
1) Βιολογικοί 2) Χημικοί 3) Ακτινοβολίες 4) Ηλεκτρικοί 5) Πυρκαγιά/Έκρηξη 6) Φυσικοί
Από τι απαρτίζεται ο Εργαστηριακός Σχεδιασμός?
1) Κτηριακές Εγκαταστάσεις 2) Εξοπλισμός Ασφαλείας
Ποιος ο στόχος του εργαστηριακού σχεδιασμού?
Παρέχει ασφάλεια σε: α) Εργαζόμενο β) Επισκέπτη γ) Εσωτερικό/Εξωτερικό Περιβάλλον
Αναφέρεται τύπους εργαστηρίων
1) Διαγνωστικό Εργαστήριο 2) Εργαστήριο ιολογίας, ανοσολογίας, μυκητολογίας, μοριακής βιολογίας 3) Εκπαιδευτικά Εργαστήρια 4) Ερευνητικά Εργαστήρια 5) Βιομηχανικά, Βιοτεχνολογίας
Τι γνωρίζεται για την τοποθεσία των εργαστηρίων?
1) Τα διαγνωστικά εργαστήρια ρουτίνας μπορεί να είναι ανεξάρτητα ή να αποτελούν μέρος άλλων κτηρίων 2) Τα εξειδικευμένα εργαστήρια που χειρίζονται παράγοντες υψηλής μολυσματικότητας και υλικά με αυξημένο κίνδυνο ανάφλεξης πρέπει να στεγάζονται σε χωριστά κτήρια, μακριά από χώρους φροντίδας ασθενών, κοινού ή γραφεία.
Τι γνωρίζετε για την διαμερισματοποίηση του εργαστηρίου?
Ένα εργαστήριο χωρίζεται σε 3 ζώνες κινδύνου 1) Ζώνη Ασφαλείας (Κεντρική Είσοδο, Γραφεία, Χώροι φύλαξης προσωπικών αντικειμένων, Χώροι ανάπαυσης) 2) Ζώνη Χαμηλού Κινδύνου (Βασικές εργαστηριακές διεργασίες, Προετοιμασία θρεπτικών υλικών, Επεξεργασία μονιμοποιημένων ιστών, Αποθήκευση υλικών, Ψυγεία) 3) Ζώνη Υψηλού Κινδύνου (Εκτελούνται εργασίες με υψηλού κινδύνου μικροβιολογικούς παράγοντες, Χρήση εύφλεκτων/τοξικών ουσιών, Θάλαμοι Βιολογικής Ασφάλειας, Απαγωγοί, Αυτόκαυστα, Απαιτείται σήμανση)
Για ποια υλικά απαιτείται σχεδιασμός ειδικών αποθηκευτικών χώρων?
1) Εύφλεκτα υλικά 2) Φιάλες συμπιεσμένων αερίων 3) Εκρηκτικά χημικά 4) Τοξικές χημικές ουσίες 5) Προσωρινή αποθήκευση αποβλήτων 6) Ιδιαίτερος χώρος διατήρησης βιολογικών υλικών και κλινικών δειγμάτων με ψυγεία και καταψύχτες
Τι γνωρίζετε για τις εσωτερικές επιφάνειες/δάπεδα/τοίχοι/οροφές/πάγκοι εργασίας?
* Οι επιφάνειες να κατασκευάζονται από λεία, μη πορώδη ή διαπερατά σε υγρά υλικά * Να καθαρίζονται εύκολα * Τα δάπεδα να είναι σταθερά, αντιολισθητικά και ανθεκτικά σε διαβρωτικές χημικές/απολυμαντικές ουσίες * Οι πόρτες να είναι ανθεκτικές στη φωτιά, να μην έχουν ανοίγματα, να κλείνουν αυτόματα, να κλειδώνουν όταν το εργαστήριο δεν βρίσκεται σε λειτουργία και να ανοίγουν από μέσα προς τα έξω * Τα παράθυρα να έχουν σίτα και να είναι κατασκευασμένα από γυαλί ασφαλείας * Οι πάγκοι εργασίας μπορεί να είναι διατεταγμένοι σε σχήμα Π ή σε ευθεία, να είναι ανθεκτικοί, κατασκευασμένοι από μη πορώδη υλικά, θερμοάντοχα, σταθεροί, ικανοί να σηκώσουν το βάρος των μηχανημάτων και να μην εμποδίζουν τη ελεύθερη κίνηση στο εργαστήριο
Τι γνωρίζετε για τις εξόδους κινδύνου?
* Να υπάρχουν αρκετοί έξοδοι κινδύνου * Να ανοίγουν προς τα έξω * Να μην κλειδώνουν * Να υπάρχει σχέδιο διαφυγής * Να πραγματοποιούνται ασκήσεις ετοιμότητας
Τι γνωρίζετε για τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις?
* Να παρέχεται επαρκής αριθμός πριζών * Απαγορεύεται η χρήση πολύμπριζων * Οι πίνακες και ο γενικός να τοποθετούνται στην Ζώνη Ασφαλείας * Να υπάρχει εφεδρικό σύστημα ηλεκτροδότησης (γεννήτρια) για τη συνεχή λειτουργία του απαραίτητου εξοπλισμού όπως τα ψυγεία και οι θάλαμοι βιολογικής ασφάλειας
Τι γνωρίζετε για την παροχή νερού και την αποχέτευση?
*Να υπάρχουν τουλάχιστον 2 νιπτήρες σε κάθε δωμάτιο: Ένας για γενική χρήση και ο άλλος για τον καθαρισμό των σκευών * Εγκατάσταση ντους και συσκευών έκπλυσης οφθαλμών * Συσκευές με αντεπιστροφή για να αποτρέπεται η παλινδρόμηση του νερού * Οι σωληνώσεις των αποχετεύσεων πρέπει να κατασκευάζονται από ανθεκτικά και θερμοάντοχα υλικά * Στα εργαστήρια υψηλού κινδύνου, τα συστήματα αποστράγγισης νερού και οι νεροχύτες πρέπει να αποχετεύονται χωριστά σε δεξαμενές συγκέντρωσης αποβλήτων που υποβάλλονται σε διαδικασία απολύμανσης προτού διοχετευτούν στο κεντρικό σύτσημα αποχέτευσης
Τι γνωρίζετε για τον εξαερισμό?
Στο εργαστήριο συχνά απελευθερώνονται αερολύματα Υπάρχουν 3 τύποι εξαερισμού: 1) Φυσικός (Παράθυρο, Δεν θεωρείται αξιόπιστος και είναι δύσκολο να ελεγχθεί η ροή του αέρα με συνέπεια τα επικίνδυνα υλικά να μεταφέρονται σε άλλα σημεία του εργαστηρίου/κτηρίου) 2) Μηχανικός (Ανεμιστήρες, Αεραγωγοί, Εφαρμογή αρνητικής πίεσης και φίλτρα HEPA) 3) Τοπικός χειρισμός αερολύματων (Απαγωγοί, Θάλαμοι Βιολογικής Ασφάλειας/HOOD)
Τι γνωρίζετε για τα συστήματα εξαερισμού?
* Απομακρύνουν ατμού, πτητικά χημικά και επικίνδυνα υλικά * Να ρυθμίζουν την θερμοκρασία και την υγρασία * Να διαθέτουν φίλτρα HEPA * Να παρέχουν αρνητική πίεση σε εργαστήρια υψηλής επικινδυνότητας (Επίπεδα Βιοασφάλειας 3 και 4) * Τακτικός έλεγχος και συντήρηση
Ορισμός Βιολογικού Κινδύνου
Είναι ο κίνδυνος που προέρχεται από την έκθεση σε βιολογικούς παράγοντες στο χώρο εργασίας, και συνδέεται με την πρόκληση μόλυνσης, λοίμωξης, ερεθισμού, δηλητηρίασης ή αλλεργικής αντίδρασης στον άνθρωπο. Στηρίζεται σε 2 συνιστώσες: Safety/Security
Ορισμός Βιολογικών Παραγόντων
Όλες οι κατηγορίες μολυσματικών παραγόντων (ιοί, βακτήρια, μύκητες, παράσιτα, prions, γενετικά τροποποιημένοι) που είναι δυνατόν να προκαλέσουν οποιαδήποτε μόλυνση, αλλεργία ή τοξική αντίδραση
Ποιες οι πηγές προέλευσης των βιολογικών παραγόντων?
1) Βιολογικά Δείγματα ασθενών (Αίμα, Σωματικά Υγρά) 2) Μονιμοποιημένοι Ιστοί 3) Κυτταρικές Σειρές/Κυτταροκαλλιέργειες 4) Νουκλεικά Οξέα (DNA από παθογόνους μικροοργανισμούς, ανθρώπινα ογκογονίδια, μεταλλαγμένες κυτταρικές σειρές) 5) Γενετικά Τροποποιημένοι μικροοργανισμοί
Ορισμός Βιολογικής Ασφάλειας/Βιοασφάλεια
1) Εξακρίβωση των βιολογικών κινδύνων που προέρχονται από διαγνωστικές ή ερευνητικές εργασίες με βιολογικά υλικά 2) Λήψη κατάλληλων μέτρων προστασίας με σκοπό τον έλεγχο και τον περιορισμό τους στο εργαστηριακό περιβάλλον
Ποιος ο σκοπός της Βιοασφάλειας?
1) Προστασία προσωπικού 2) Προστασία κοινότητας 3) Προστασία περιβάλλοντος
Ποιοι οι τρόποι μετάδοσης των βιολογικών παραγόντων?
1) Αναπνευστική Οδός 2) Δέρμα 3) Πεπτική Οδός 4) Οφθαλμός
Ποια τα κριτήρια ταξινόμησης των βιολογικών παραγόντων?
1) Μολυσματικότητα 2) Λοιμογόνος Ικανότητα 3) Μεταδοτικότητα 4) Αλλεργιογόνος/Τοξική 5) Θεραπεία 6) Ανοσοποίηση 7) Φορείς 8) Δράση σε άλλα είδη
Σε ποιες ομάδες ταξινομούνται οι βιολογικοί παράγοντες?
1) Ομάδα Κινδύνου 1: Μικρός κίνδυνος για το άτομο και την κοινότητα (Βακτήρια, Μύκητες, Ιοί και Παράσιτα) 2) Ομάδα Κινδύνου 2: Μέτριος κίνδυνος για το άτομο, περιορισμένος κίνδυνος για την κοινότητα (Δυνητικά παθογόνοι μικροοργανισμοί) 3) Ομάδα Κινδύνου 3: Υψηλός κίνδυνος για το άτομο, περιορισμένος κίνδυνος για την κοινότητα (Μικροοργανισμοί που δεν μεταδίδονται με τυχαία επαφή) 4) Ομάδα Κινδύνου 4: Υψηλός κίνδυνος για το άτομο, υψηλός κίνδυνος για την κοινότητα (Υψηλός κίνδυνος μετάδοσης στο κοινωνικό σύνολο με τυχαία επαφή)
Ποιοι παράγοντες ταξινομούνται?
1) Όσοι αποδεδειγμένα προκαλούν μολυσματικές ασθένειες στον άνθρωπο 2) ΔΕΝ αναφέρονται οι παθογόνοι παράγοντες που αποδεδειγμένα δεν επηρεάζουν τον άνθρωπο 3) ΔΕΝ περιλαμβάνονται οι γενετικά τροποποιημένοι μικροοργανισμοί
Σε τι επίπεδο ακολουθούνται τα μέτρα προστασίας των εργαζομένων?
1) Επίπεδο Βασικών Πρακτικών Βιοασφάλειας 2) Επίπεδο ειδικών μέτρων ταξινομημένων σε επίπεδα βιοασφάλειας (BSL)
Ποιες οι Βασικές Πρακτικές Βιοασφάλειας?
1) Εκπαίδευση/Κατάρτιση 2) Υποχρεώσεις του εργαστηριακού υπεύθυνου 3) Εργαστηριακός Χώρο 4) Προστατευτικά Ενδύματα 5) Γάντια 6) Υγιεινή χεριών 7) Μέσα προστασίας ματιών και προσώπου 8) Υγιεινή προσωπικού 9) Χειρισμός βιολογικών υλικών 10) Χειρισμός αιχμηρών αντικειμένων 11) Εργαστηριακός Εξοπλισμός 12) Επιφάνειες Εργασίας 13) Διαχείριση μολυσματικών υλικών 14) Δικαίωμα εισόδου 15) Σήμανση Ασφαλείας 16) Θραύση σκευών/Διαρροή βιολογικών υγρών 17) Ατυχήματα 18) Συλλογή Ορού 19) Ανοσοποίηση/Ανοσοπροφύλαξη
Τι γνωρίζετε για τα Επίπεδα Βιοασφάλειας?
* Για τον περιορισμό των βιολογικών κινδύνων ορίζονται 4 επίπεδα βοιασφάλειας αντίστοιχα με τις τέσσερις ομάδες κινδύνου των μολυσματικών παραγόντων * Οι απαιτήσεις τους χωρίζονται σε: α) Φυσικές (Κτηριακές εγκαταστάσεις, Υποδομές) β) Λειτουργικές (Μέθοδοι, Πρακτικές, Μ.Α.Π κλπ)
Ποια το Επίπεδο Βιοασφάλειας 1?
(BSL-1): Χειρισμός μικροοργανισμών που είναι απίθανο να προκαλέσουν ασθένεια σε υγιείς εργαζομένους (Μικροβιολογικά Εργαστήρια)
Τι γνωρίζετε για το Επίπεδο Βιοασφάλειας 2?
(BSL-2): Παράγοντες Ομάδας Κινδύνου 2, Απαιτούνται Θάλαμοι Βιολογικής Ασφάλειας τάξεως I ή II με φίλτρα HEPA, Πρέπει να υπάρχει διαθέσιμο αυτόκαυστο (Ερευνητικά και Μικροβιολογικά Εργαστήρια)
Τι γνωρίζετε για το Επίπεδο Βιοασφάλειας 3?
(BSL-3): Παράγοντες Ομάδας Κινδύνου 3 που χειρίζονται κυρίως αερομεταδιδόμενους επικίνδυνους παράγοντες, Προβλέπεται ειδικός σχεδιασμός και ειδική εκπαίδευση, Αρνητική πίεση στο εργαστήριο, Θα πρέπει να υπάρχει ελεγχόμενη πρόσβαση σε κάποιες περιοχές, Ο εισαγώμενος/εξαγώμενος αέρας να περνά από φίλτρα HEPA, Συσκευές ελαττωμένης πίεσης νερού ώστε να παρεμποδίζεται η παλινδρόμησή του, Το σύστημα αποστράγγισης από του νεροχύτες και το πάτωμα να αποθηκεύεται σε ξεχωριστά
Τι γνωρίζετε για το Επίπεδο Βιοασφάλειας 4?
(BSL-4): Παράγοντες ικανοί να προκαλέσουν σοβαρή ασθένεια, Οι απαιτήσεις του εργαστηρίου προυποθέτουν την καθοδήγηση εμπειρογνωμόνων, Περιλαμβάνει απομονωμένη μονάδα ανεξάρτητη λειτουργικά από τις άλλες περιοχές, αεροστεγή χώρο για την είσοδο και έξοδο, εστίες βιοασφάλειας κλάσεως ΙΙΙ, αεριζόμενες στολές θετικής πίεσης, περιοχή στήριξης του εργαστηρίου και αυτόνομα σύστημα εξαερισμού, Αρνητική Πίεση, Διπλά φίλτρα HEPA, Πλήρως εξουσιοδοτημένο προσωπικό
Τι γνωρίζετε για τα Prions?
* Πρωτεινικά μολυσματικά μόρια που συνδέονται με εκφυλιστικές ασθένειες του ΚΝΣ * Ανθεκτικά στα μέσα απολύμανσης και αποστείρωσης με χημικές ουσίες. Λαμβάνονται ειδικές προφυλάξεις
Τι γνωρίζετε για τις Καλλιέργειες Κυττάρων?
* Προέρχονται από ιστούς ανθρώπων ή ζώων και είναι πιθανό να περιέχουν ή και να μεταδίδουν παθογόνους παράγοντες * Κατατάσσονται στην ομάδα κινδύνου για τον ύποπτο ή γνωστό παράγοντα και να ακολουθούνται οι πρακτικές του αντίστοιχου Επιπέδου Βιοασφάλειας * Κυτταρικές καλλιέργειες που δεν έχουν χαρακτηριστεί πλήρως ως προς τη μολυσματική τους ικανότητα θα πρέπει να διαχειρίζονται ως μέτριου κινδύνου (Επίπεδο Βιοασφάλειας 2)
Διαβρωτικά είναι:
Χημικά με pH <2 ή >12,5
Τοξικά είναι:
Χημικά που ενέχουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία του ατόμου. Προκαλεί ηπατοπάθειες,νεφροπάθειες ή διαταραχές του νερυικού συστήματος.
Καρκινογόνα είναι:
Χημικά που προκαλούν καρκίνο ή αυξάνουν τη πιθανότητα καρκινογένεσης.
Χημικά που κατατάσσονται ως καρκινογόνα:
Βενζόλιο,αμίαντος,διχλωρομεθυλαιθέρας
Μεταλλακτικά είναι:
Χημικά που προκαλούν χρωμοσωμικές μεταλλάξεις.
Τερατογενή είναι:
Χημικά που προκαλούν διαταραχές στον ρυθμό ανάπτυξης, αλλοίωση χαρακτηριστικών, αποβολές και καρκίνο μετά από χρόνια. Η δράση τους εντοπίζεται μεταξύ της 15ης και 40ης ημέρας μετά τη σύλληψη.
Ουσίες που κατατάσσονται ως τερατογενείς:
Βενζόλιο,τολουόλιο,στυρόλιο,ξυλόλιο
Αλλεργιογόνα :
Προκαλούν αντιδράσεις που εκδηλώνονται ως δερματίτιδες ή άσθμα.
Αναφλέξιμα είναι:
Χημικά που προκαλούν πυρκαγιές με σημεία ανάφλεξης ίσο ή ανώτερο των 21C και ίσο ή μικρότερο των 55 C.
Σημείο ανάφλεξης:
Η χαμηλότερη θερμοκρασία ικανή να δημιουργήσει εύφλεκτο μίγμα στην επιφάνεια υγρού.
Εκρηκτικά χημικά είναι:
Ουσίες που παράγουν ενέργεια ικανή να προκαλέσει έκρηξη υπό την επίδραση φλόγας ή σπινθήρα από τριβή ή κρούση.
Οξειδωτικά είναι:
Χημικά υψηλής αντιδραστικότητας που αντιδρούν δυναμικά με τον υγρό αέρα, το φως ή το νερό και παράγουν υπεροξείδια τα οποία γίνονται εκρηκτικά. ΔΕΝ χρησιμοποιούμε ποτέ μετά την ημερομηνία λήξης ή έξι μήνες μετά το άνοιγμα .
Σήματα κινδύνου:
Είναι το πρώτο επίπεδο πληροφόρησης για την επικινδυνότητα των χημικών ουσιών. Είναι τετράγωνα πορτοκαλί σχήματα με μαύρα εικονοσύμβολα τα οποία απεικονίζουν το είδος του κινδύνου.
Ενδείξεις επικινδυνότητας:
Φράσεις ειδικών κινδύνων R και φράσεις ασφαλής χρήσης S. Παρέχουν επιπρόσθετες πληροφορίες για την επικινδυνότητα.
Φράσεις κινδύνου R:
Περιγράφουν τις δυνητικές βλάβες που μπορεί να προκαλέσει το χημικό στην υγεία υπό συνήθεις συνθήκες.
Φράσεις ασφαλούς χρήσης S:
Περιγράφουν προληπτικά μέτρα για την αποφυγή του κινδύνου.
Hazard Diamond
Σύμβολο κινδύνου σε σχήμα ρόμβου. Δηλώνει τον βαθμό επικινδυνότητας των χημικών σε μια κλίμακα από το 0-4.Το κόκκινο για ανάφλεξη, το μπλε για κίνδυνο υγείας, το κίτρινο για κίνδυνο αντιδράσεων και το λευκό για κάποιον ειδικό κίνδυνο.
Τρόποι έκθεσης σε χημικές ουσίες:
1)Εισπνοή 2)Απορρόφηση μέσω του δέρματος ή των ματιών 3)Κατάποση 4)Τραύματα
Οριακή Τιμή Έκθεσης:
Ορίζεται η ανώτερη τιμή επιτρεπτής συγκέντρωσης μιας χημικής ουσίας στον αέρα χωρίς να υπάρχουν βλαπτικές συνέπειες για την υγεία των εργαζομένων που δουλεύουν 8 ώρες την ημέρα και 40 ώρες την εβδομάδα. Εκφράζονται σε ppm, μέρη ανά εκατομμύριο κατ' όγκο στον αέρα ( ml/m^3), ή mg/m^3, χιλιοστόγραμμα ανά κυβικό μέτρο αέρα σε θερμοκρασία 25C και πίεση 760 mmHg. Στόχος είναι η ελαχιστοποίηση έως και ο μηδενισμός της συγκέντρωσης των βλαπτικών παραγόντων στον εισπνεόμενο αέρα.
Σύμφωνα με το Health and Safety Executive, οι χημικοί παράγοντες ταξινομούνται σε :
Ταξινομούνται σε 4 επίπεδα επικινδυνότητας λαμβάνοντας τα παρακάτω κριτήρια υπόψιν. 1)Φυσικοχημικές και τοξικές ιδιότητες 2)Διάχυση ουσιών στον αέρα 3)Ποσότητα ουσιών
Ταξινόμηση ουσιών σύμφωνα με τηνδιάχυση-πτητικότητα τους:
Ταξινομούνται σε 3 κατηγορίες, υψηλή (στερεή μορφή, σκόνη κυρίως, αέρια διαχέεται εύκολα), μεσαία και χαμηλή. Σε υγρή μορφή εξαρτάται από το σημείο ζέσεως και την εσωτερική θερμοκρασία.
Ταξινόμηση ουσιών σύμφωνα με την ποσότητα τους:
Χαρακτηρίζονται ως, μικρή (gr ή mL), μεσαία (kg ή lt) και μεγάλη (τόνους και κυβικά μέτρα m^3)
Επίπεδα χημικής επικινδυνότητας:
Κατατάσσονται σε 4 επίπεδα μετά από εκτίμηση των παραγόντων τους.
Επίπεδο επικινδυνότητας 1:
Μικρός κίνδυνος, μειώνεται με καλό εξαερισμό.
Επίπεδο επικινδυνότητας 2:
Μέτριος κίνδυνος, συνίσταται λήψη μέτρων πρόληψης για τη διατήρηση των ο.τ.ε. Αποτελεσματικό μέτρο είναι οι απαγωγοί (τοπικοί εξαερισμοί) και ο γενικός εξαερισμός του χώρου.
Επίπεδο επικινδυνότητας 3:
Αυξημένος κίνδυνος, απαιτείται χρήση κλειστού τύπου συστήματος με αρνητική πίεση για την κατακράτηση των ρύπων. Προτείνεται η μέτρηση της συγκέντρωσης των ρύπων και η εφαρμογή διορθωτικών μέτρων όταν υπερβαίνουν τις ο.τ.ε.
Επίπεδο επικινδυνότητας 4:
Αφορά τη χρήση τοξικών/καρκινογόνων κλπ ουσιών. Υψηλός κίνδυνος, ειδικά μέτρα προστασίας, ποσοτική αξιολόγηση της έκθεσης με τακτικές μετρήσεις, έλεγχος της αποτελεσματικότητας των μέτρων πρόληψης και προστασίας.
Αναγνώριση επικίνδυνων χημικών ουσιών:
Πρέπει να συνοδεύονται από τον προμηθευτή με ειδικά δελτία δεδομένων ασφάλειας υλικού στα οποία συμπεριλαμβάνονται πληροφορίες σχετικά με τις ουσίες.
Κορυφή της ιεραρχίας των μέτρων ελέγχου και πρόληψης:
Είναι η κατάργηση και η υποκατάσταση μιας χημικής ουσίας με λιγότερες επικίνδυνες.
Ποια τα είδη ακτινοβολίας?
1) Ιοντίζουσες Ακτινοβολίες 2) Μη ιοντίζουσες Ακτινοβολίες (NIR)
Τι είναι οι ιοντίζουσες ακτινοβολίες?
* Ηλεκτρομαγνητικά κύματα ή σωματιδιακές ακτινοβολίες οι οποίες έχουν την ικανότητα να προκαλούν ιοντισμό της ύλης με την απόσπαση ηλεκτρονίων από τα άτομα των μορίων * Διασπούν βίαια τους χημικούς δεσμούς με αποτέλεσμα την πρόκληση βλαβών σε ζώντες οργανισμούς
Ποια τα είδη της ιοντίζουσας ακτινοβολίας?
1) Σωματίδιο α (Προκύπτουν από επιταχυντές σωματιδίων, Μεγάλο μέγεθος, Μικρή ή καθόλου ικανότητα διείσδυσης, Δεν προκαλούν βλάβες εκτός αν πέπτονται ή εισπνέονται) 2) Σωματίδιο β (Μικρότερα από τα α, Περιορισμένη διεισδυτική ικανότητα, Προκαλούν σοβαρή βλάβη όταν πέπτονται ή εισπνέονται, Εκπέμπονται από ραδιοισότοπα) 3) Ακτίνες γ ( Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία υψηλής ενέργειας, Μεγάλη διεισδυτική ικανότητα, Μεγάλος κίνδυνος όταν αθροίζεται η συγκέντρωσή της στα κύτταρα, Παράγεται από ραδιοισότοπα, Χρησιμοποιείται στην διάγνωση, στην έρευνα και στην θεραπεία) 4) Ακτίνες χ (Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία με διαφορετική προέλευση από τις ακτίνες γ, Εκπέμπονται από λυχνίες παραγωγής ακτίνων χ και από επιταχυντές σωματιδίων, Χρησιμοποιούνται στη διαγνωστική ακτινολογία) 5) Νετρόνια (Προέρχονται από τη διάσπαση ισοτόπων, Παράγονται σε πυρηνικούς αντιδραστήρες, Προξενούν άμεσες αλλά μακροπρόθεσμες βλάβες, Σπάνια χρησιμοποιούνται σε κλινικά εργαστήρια)
Ορισμός απορροφούμενης δόσης (D) και μονάδα μέτρησης
* Η ποσότητα της ενέργειας που απορροφάται σε ορισμένη μάζα ιστού * Gray (Gy)=1 Joule/Kg
Ορισμός ισοδύναμης δόσης (H) και μονάδα μέτρησης
* Εκφράζει την ικανότητα της ακτινοβολίας να προκαλεί βλάβες στους ιστούς σε σχέση με τον τύπο και την ενέργεια που εκπέμπει * Sievert (Sv)=100 rem
Ορισμός ενεργούς δόσης (ED) και μονάδα μέτρησης
* Αντιπροσωπεύει την πιθανή επίδραση της ακτινοβολίας σε ένα όργανο ή ιστό σε σχέση με ολόκληρο το σώμα * Sievert (Sv)
Ορισμός Βιολογικού Χρόνου Ημιζωής
* Ορίζεται ο χρόνος που απαιτείται για την εξασθένησης της ενέργειας που εκπέμπει ένα ραδιοισότοπο κάτα 50% . * Κάθε ραδιενεργός ουσία έχει διαφορετικό χρόνο ημιζωής
Τι ορίζεται ως Οριακή Τιμή Έκθεσης της ραδιενέργειας?
* Ορίζεται το επίπεδο αποδεκτών ορίων μέγιστης επιτρεπτής έκθεσης
Ποια η διαφορά μεταξύ δοσομετρικών μεγεθών και οριακών τιμών?
Τα δοσομετρικά μεγέθη αφορούν την έκθεση ολόκληρου του σώματος των εργαζομένων, το γενικό πληθυσμό και τις γυναίκες σε εγκυμοσύνη ανά έτος ενώ οι οριακές τιμές για μερική έκθεση διαφοροποιούνται ανάλογα με τον ιστό ή το όργανο το οποία εκτίθεται
Πού εντοπίζονται οι βλάβες που προκαλούνται από όλα τα είδη ιοντίζουσας ακτινοβολίας?
Εντοπίζονται στα κύτταρα: 1) Άμεσα (Ιοντισμό ατόμων στα μόρια) 2) Έμμεσα (Δημιουργία ελεύθερων ριζών OH και Η) * Οι σοβαρότερες βλάβες προκαλούνται σε επίπεδο γενετικού υλικού με θραύση σε μία ή σε δύο έλικες*
Σε τι διακρίνονται οι βιολογικές επιδράσεις της ραδιενέργειας?
1) Σωματικές: α) Αιτιοκρατικές (Εάν ο αριθμός των μεταλλάξεων ή των νεκρών κυττάρων είναι μεγάλος, εμφανίζεται σοβαρή λειτουργική βλάβη σε ιστό ή όργανο και μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο) β) Πιθανολογικές (Μεταλλαγμένα κύτταρα ικανά να αναπαραχθούν για ένα διάστημα και να οδηγήσουν σε νεοπλασματική νόσο στα σωματικά κύτταρα ή σε κληρονομικού χαρακτήρα βλάβες στην περίπτωση σπερματικών κυττάρων, Είναι δυνατόν να εμφανιστούν πολλά χρόνια μετά την έκθεση στην ακτινοβολία) 2) Κληρονομικές: Είναι βλάβες που προκαλούνται στα χρωμοσώματα ή στα γονίδια των γεννητικών κυττάρων και εκφράζονται στους απογόνους των ατόμων που εκτέθηκαν είτε ως γενετικά σύνδρομα είτε ως μειωμένη αντίσταση σε μολυσματικές ασθένειες. Διακρίνονται σε: α) Χρωμοσωμικές (Αφορούν τον αριθμό ή τη δομή των χρωμοσωμάτων) β) Γονιδιακές (Επικρατούντος χαρακτήρα όπου η επίδραση εκδηλώνεται σε όλους τους απογόνους των εκτεθέντων ατόμων, Υπολειπόμοενου χαρακτήρα όπου εμφανίζεται σε ορισμένους απογόνους των εκτεθέντων ατόμων)
Τι περιλαμβάνει το τετράπτυχο της ακτινοπροστασίας?
1) Μεγιστοποίηση της απόστασης του σώματος από την πηγή της ακτινοβολίας 2) Ελαχιστοποίηση του χρόνου έκθεσης στην ακτινοβολία 3) Χρήση κατάλληλου υλικού θωράκισης (Ασπίδες προστασίας) 4) Κατάλληλα αποθήκευση/Διαχείριση ραδιενεργών υλικών
Τι γνωρίζετε για τις μη ιοντίζουσες ακτινοβολίες?
* Δεν διαθέτουν την ενεργειακή ικανότητα να προκαλέσουν ιοντισμό των ατόμων της ύλης αλλά είναι ικανή να προκαλέσει ηλεκτρικές, θερμικές ή χημικές αντιδράσεις στα κύτταρα 1) Υπεριώδεις ακτινοβολίες 2) Ορατή Ακτινοβολία 3) Μικροκύματα 4) Ραδιοκύματα 5) Ηλεκτρομαγνητικά Κύματα 6) Laser
Ποια τα είδη της υπεριώδους ακτινοβολίας?
1) UV-A: Μπορεί να είναι επικίνδυνη μόνο σε μεγάλες δόσεις 2) UV-B: Προκαλεί το μαύρισμα του δέρματος, εγκαύματα ή άλλες σοβαρές βλάβες στην επιδερμίδα κατά την έκθεση 3) UV-C: Ιδιαίτερα επικίνδυνη γιατί προκαλεί μεταλλάξεις στο κυτταρικό γονιδίωμα
Ποιες οι κυριότερες πηγές εκπομπής υπεριώδους ακτινοβολίας στα βιοιατρικά εργαστήρια?
1) Μικροβιοκτόνοι Λαμπτήρες: Εκπέμπουν UV-C, Έχουν μικροβιοκτόνο δράση και χρησιμοποιούνται για την αποστείρωση κλειστών θαλάμων, επιφανειών εργασίας και του εσωτερικού αέρα, Καλός αερισμός του χώρου γιατί παράγεται όζον) 2) Τράπεζες υπεριώδους ακτινοβολίας: Εκπέμπουν UV-B, Χρησιμοποιείται σε εργαστήρια μοριακής βιολογίας για την οπτικοποίηση και φωτογράφιση του DNA
Τι βλάβες μπορεί να προκαλέσει η υπεριώδη ακτινοβολία?
Λόγω της μικρής διεισδυτικής προκαλεί βλάβες στο δέρμα και στα μάτια
Τι είναι οι Μη Ιοντίζουσες Ακτινοβολίες (NIR)?
* Δημιουργούνται και εκπέμπονται από διάφορες πηγές όπως είναι η υψηλής τάσης πηγές ηλεκτρικής ενέργειας, οι τηλεφωνικές και τηλεοπτικές συσκευές, τα λέιζερ, τα ραντάρ, οι φούρνοι μικροκυμάτων, οι ηλεκτρικές συσκευές, οι δορυφορικές επικοινωνίες
Σε τι διακρίνονται οι βιολογικές επιδράσεις των NIR?
1) Θερμικές (Προκαλούν αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος) 2) Μη θερμικές (Συνδέονται με κρούσματα καρκίνου του δέρματος, της ουροδόχου κύστης και του μαστού)
Ορισμός Καύσης/Πυρκαγιά
Ένα σύνολο φυσικών και χημικών διεργασιών κατά το οποίο παράγεται θερμότητα με αποτέλεσμα την καταστροφή ενός υλικού από την πρόκλησης φωτιάς
Τι περιλαμβάνει το τρίγωνο της φωτιάς?
1) Καύσιμη Ύλη 2) Οξυγόνο 3) Θερμότητα * Τελευταία αναφέρεται ένας τέταρτος παράγοντας οι ελεύθερες ρίζες"
Πώς μεταβιβάζεται η θερμότητα?
1) Με αγωγή (=Μετακίνηση μορίων στα στερεά από τα θερμότερα στα ψυχρότερα) 2) Με θερμική ακτινοβολία 3) Με μεταφορά ανοδικών θερμών ρευμάτων 4) Με εκτίναξη θερμών υλικών